ERRUSIA ETA NIKARAGUA
economia rusa:
SESB desagertu zenetik, merkatu ekonomia modernoa antolatzen saiatzen ari da Errusia. Barne produktu gordinak behera egin du nabarmen (-% 5, 1998), nahiz eta Errusiak baliabide natural asko duen, eta biztanleen heziketa maila garaia izan; bestalde, industria gero eta atzeratuago dago.
GARRAIOA:
Garraioen azpiegituraren egoera oso larria da gaur Errusiar Federakundean. Alde batetik, Sobiet Batasuna desagertu delarik espazio koherente baten moduan antolatua zegoen hura, mugen ugalketarekin, izugarrizko kontraesanak eta arazoak sortu dira. Bestalde, garraioen pribatizazioak oso ondorio kaltegarriak izan ditu, egin beharreko inbertsioen zenbatekoa oso handia baita. Sektore horren ahultasuna nolanahi ere ez da berria, nahiz eta ahalegin handiak egin diren aspalditik, burdinbideetan bereziki. Hornikuntzak zaharkituak egoteak kinka larrian jarri du Errusian funtsezkoa den sektore hau.
ZERBITZUAK:
Errusiak zerbitzu asko dauzka , errusiarrentzak garrantzi handia du,errusiara joateko denetariko garraio ibilbideak daude kotxez, egazkinez , trenez ....
ANTOLAMENDU POLITIKOA:
gobernua errepublika federala du, errusiar presidentea dmitri medvdev da. Crisis konstitutionala eta gero Rusia federazio eta errepublika semipresidenzialista da non presidentea estatuko jefea den eta non lehenengo ministroa gobiernoko jefea den.
GIZA ESKUBIDEAREN EGOERA:
sinatuak:
-itun internazionala eskubide ekonomikoak, sozialak eta kulturalak
-itun internazionala eskubide zibilak eta politikoak
nicaragua:
INDUSTRIA
Nikaragua herrialde behartsua da, eta areago Mitch urakanak, eragindako txikizioaren ondoren. Nekazaritza da herrialdeko jarduera nagusiena.Barne-produktu gordinaren % 32 nekazaritzari dagokio, eta sektore horretan enplegatzen da biztanleria aktiboaren % 31.
Bigarren sektoreari –industria eta meatzaritza– BPGaren % 24 dagokio eta biztanleria aktiboaren % 15 enplegatzen da bertan.Merkataritza-balantzan defizit handia du Nikaraguak. Esportatzen dituen gaien artean kafea, itsaskiak (izkirak), haragia, azukrea, urrea eta bananak daude. Inportatzen dituen produktu nagusiak, berriz, kontsumorako ondasunak, makineria eta tresneria, eta petrolioaren deribatuak dira.
ZERBITZUAK:
Merkataritza-balantzan defizit handia du Nikaraguak,Inportatzen dituen produktu nagusiak, berriz, kontsumorako ondasunak, makineria eta tresneria, eta petrolioaren deribatuak dira. Nikaraguarekin merkataritza-harreman gehienak dituzten herrialdeak hauek dira: Estatu Batuak, Alemania eta abar.
GARRAIOBIDEAK:
Nikaraguak garraio-azpiegitura aurreratu gabea du.Nikaragua, abian jarritako hainbat ekonomia-erreformari esker, hamar urteko gerra zibilaren ondorio latzak atzera uzten hasita zegoen, eta ekonomia-hazkunde indartsua bizi zuen.
ANTOLAMENDU POLITIKOA:
Presidentea Daniel ortega da.Nikaragua errepublika bat da.1980ko hamarraldian, Nikaraguako alderdi politiko nagusia nazio askapenerako fronte sanidista(FSLN) izan zen.
GIZA ESKUBIDEAREEN EGOERA:
1.000 pertsonetik 25,6 pertsona hil egiten dira biolentziarengatik bost urtetan. Biolentzia asko dago baina gehienetan 14-22 urteko nesketan gertatzen da biolentzia.
PERTSONAI NAGUSIAK:
Arthur Adamov (1908ko abuztuaren 23a - 1970eko martxoaren 15a) antzerkigilea zen, antzerki absurdoaren gailena.Arthur Kislovodsken, Errusian, jaio zen armeniar jatorrizko famili aberats batean, baina 1917an dirurik gabe geratu zena. Frantsesa zen bere lehendabiziko hizkuntza hala irakatsi ziotelako, eta 1924an Parisera joan zen bizitzera.
Parisen surrealismoari lotutako pertsonak ezagutu zituen eta Discontinuité izeneko egunkari surrealista argitaratu zuen. Bigarren Mundu Gerra ostean, antzerkia idazten hasi zen. Bere lehenengo antzerkia La Parodie (1947) izan zen, Bertolt Brecht antzerkigile eta poetaren eragina nabari zela.
1970an bere buruaz beste egin zuen.
Aristofanes (Antzinako Grezia, K. a. 448 – K. a. 385) antzinako grezierazko antzerkigile klasikoa izan zen.
Sofoklesen eta Euripidesen tragedien garai berean, Aristofanesen komediak sortu ziren Greziako antzerkian. Atenastar burutsu horrek berrogeita lau lan inguru osatu zituen, eta horietatik hamaika iritsi dira gaur egun arte. Lan horiek osatzen dute, hain zuzen, Antzinako Komedia esaten denetik gorde den lan hilduma guztia. Hala ere, komedia idazle askoren izenak ezagutzen dira, eta horien lanen atalak ere iritsi dira gaur egun arte.
Alexei Mikhailovitx Remizov (Mosku, 1877 - Paris, Frantzia, 1957) errusiar eleberrigilea izan zen.
BiografiaMoskuko Unibertsitatean ikasle zelarik bota zuten ikasleek antolatutako istiluetan parte hartzeagatik, eta espetxean izan zen aldi batez. 1905ean San Petersburgon hartu zuen bizilekua, eta handik gutxira jarri zen harremanetan literaturgintzan zebiltzan idazleekin,sinbolismoaren moldeak jarraitzen zituztenekin, bereziki.
Hiriko eta nekazari-giroan, folklorean eta alegietan oinarritutako obrak idatzi zituen.
Lan nagusiak: Istoriya Ivana Semyonovicha Strailatova (1909, Ivan Semionovitx Strailatoven historia) eta Slovo o pogibeli zemli Rossii (1921, Errusiako Lurraldeko suntsipenaren kantua).
Eragin handia izan zuen 1917. urteko Iraultza aurretiko eta ondorengo idazleengan.
SESB desagertu zenetik, merkatu ekonomia modernoa antolatzen saiatzen ari da Errusia. Barne produktu gordinak behera egin du nabarmen (-% 5, 1998), nahiz eta Errusiak baliabide natural asko duen, eta biztanleen heziketa maila garaia izan; bestalde, industria gero eta atzeratuago dago.
GARRAIOA:
Garraioen azpiegituraren egoera oso larria da gaur Errusiar Federakundean. Alde batetik, Sobiet Batasuna desagertu delarik espazio koherente baten moduan antolatua zegoen hura, mugen ugalketarekin, izugarrizko kontraesanak eta arazoak sortu dira. Bestalde, garraioen pribatizazioak oso ondorio kaltegarriak izan ditu, egin beharreko inbertsioen zenbatekoa oso handia baita. Sektore horren ahultasuna nolanahi ere ez da berria, nahiz eta ahalegin handiak egin diren aspalditik, burdinbideetan bereziki. Hornikuntzak zaharkituak egoteak kinka larrian jarri du Errusian funtsezkoa den sektore hau.
ZERBITZUAK:
Errusiak zerbitzu asko dauzka , errusiarrentzak garrantzi handia du,errusiara joateko denetariko garraio ibilbideak daude kotxez, egazkinez , trenez ....
ANTOLAMENDU POLITIKOA:
gobernua errepublika federala du, errusiar presidentea dmitri medvdev da. Crisis konstitutionala eta gero Rusia federazio eta errepublika semipresidenzialista da non presidentea estatuko jefea den eta non lehenengo ministroa gobiernoko jefea den.
GIZA ESKUBIDEAREN EGOERA:
sinatuak:
-itun internazionala eskubide ekonomikoak, sozialak eta kulturalak
-itun internazionala eskubide zibilak eta politikoak
nicaragua:
INDUSTRIA
Nikaragua herrialde behartsua da, eta areago Mitch urakanak, eragindako txikizioaren ondoren. Nekazaritza da herrialdeko jarduera nagusiena.Barne-produktu gordinaren % 32 nekazaritzari dagokio, eta sektore horretan enplegatzen da biztanleria aktiboaren % 31.
Bigarren sektoreari –industria eta meatzaritza– BPGaren % 24 dagokio eta biztanleria aktiboaren % 15 enplegatzen da bertan.Merkataritza-balantzan defizit handia du Nikaraguak. Esportatzen dituen gaien artean kafea, itsaskiak (izkirak), haragia, azukrea, urrea eta bananak daude. Inportatzen dituen produktu nagusiak, berriz, kontsumorako ondasunak, makineria eta tresneria, eta petrolioaren deribatuak dira.
ZERBITZUAK:
Merkataritza-balantzan defizit handia du Nikaraguak,Inportatzen dituen produktu nagusiak, berriz, kontsumorako ondasunak, makineria eta tresneria, eta petrolioaren deribatuak dira. Nikaraguarekin merkataritza-harreman gehienak dituzten herrialdeak hauek dira: Estatu Batuak, Alemania eta abar.
GARRAIOBIDEAK:
Nikaraguak garraio-azpiegitura aurreratu gabea du.Nikaragua, abian jarritako hainbat ekonomia-erreformari esker, hamar urteko gerra zibilaren ondorio latzak atzera uzten hasita zegoen, eta ekonomia-hazkunde indartsua bizi zuen.
ANTOLAMENDU POLITIKOA:
Presidentea Daniel ortega da.Nikaragua errepublika bat da.1980ko hamarraldian, Nikaraguako alderdi politiko nagusia nazio askapenerako fronte sanidista(FSLN) izan zen.
GIZA ESKUBIDEAREEN EGOERA:
1.000 pertsonetik 25,6 pertsona hil egiten dira biolentziarengatik bost urtetan. Biolentzia asko dago baina gehienetan 14-22 urteko nesketan gertatzen da biolentzia.
PERTSONAI NAGUSIAK:
Arthur Adamov (1908ko abuztuaren 23a - 1970eko martxoaren 15a) antzerkigilea zen, antzerki absurdoaren gailena.Arthur Kislovodsken, Errusian, jaio zen armeniar jatorrizko famili aberats batean, baina 1917an dirurik gabe geratu zena. Frantsesa zen bere lehendabiziko hizkuntza hala irakatsi ziotelako, eta 1924an Parisera joan zen bizitzera.
Parisen surrealismoari lotutako pertsonak ezagutu zituen eta Discontinuité izeneko egunkari surrealista argitaratu zuen. Bigarren Mundu Gerra ostean, antzerkia idazten hasi zen. Bere lehenengo antzerkia La Parodie (1947) izan zen, Bertolt Brecht antzerkigile eta poetaren eragina nabari zela.
1970an bere buruaz beste egin zuen.
Aristofanes (Antzinako Grezia, K. a. 448 – K. a. 385) antzinako grezierazko antzerkigile klasikoa izan zen.
Sofoklesen eta Euripidesen tragedien garai berean, Aristofanesen komediak sortu ziren Greziako antzerkian. Atenastar burutsu horrek berrogeita lau lan inguru osatu zituen, eta horietatik hamaika iritsi dira gaur egun arte. Lan horiek osatzen dute, hain zuzen, Antzinako Komedia esaten denetik gorde den lan hilduma guztia. Hala ere, komedia idazle askoren izenak ezagutzen dira, eta horien lanen atalak ere iritsi dira gaur egun arte.
Alexei Mikhailovitx Remizov (Mosku, 1877 - Paris, Frantzia, 1957) errusiar eleberrigilea izan zen.
BiografiaMoskuko Unibertsitatean ikasle zelarik bota zuten ikasleek antolatutako istiluetan parte hartzeagatik, eta espetxean izan zen aldi batez. 1905ean San Petersburgon hartu zuen bizilekua, eta handik gutxira jarri zen harremanetan literaturgintzan zebiltzan idazleekin,sinbolismoaren moldeak jarraitzen zituztenekin, bereziki.
Hiriko eta nekazari-giroan, folklorean eta alegietan oinarritutako obrak idatzi zituen.
Lan nagusiak: Istoriya Ivana Semyonovicha Strailatova (1909, Ivan Semionovitx Strailatoven historia) eta Slovo o pogibeli zemli Rossii (1921, Errusiako Lurraldeko suntsipenaren kantua).
Eragin handia izan zuen 1917. urteko Iraultza aurretiko eta ondorengo idazleengan.
Google, wikipedia... sartu gara informazio hau bilatzeko